از میان همهی رسانههای تبلیغاتی، تلویزیون، رادیو و بیلبورد جزو گران قیمتترین رسانهها هستند که کسب و کارهای کوچک و بسیاری از استارت آپها به شکیبیدن زیاد نمیتوانند از آن بهرهگیری کنند.
در چنین شرایطی بهترین راهکار، استفاده از بازاریابی پارتیزانی یا چریکی (Guerrilla Marketing) است.
خب حال که ما میخواهیم از این طریق بهرهگیری کنیم. چه کنیم؟
جواب: نخست این تصاویر را ببینید:
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی (Guerilla Marketing)
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی (Guerrilla Marketing)
حالا یک سوال از شما میپرسیم. به نظرتان بازاریابی پارتیزانی یعنی اینکه یک حرکت خلاقانهی این چنینی بزنیم و آن را در جایی پیادهسازی نماییم و تمام؟ شغل ما شد بازاریابی پارتیزانی؟ خب مسلما نه! این دو تا را با همدیگر قاطی نکنید! «تبلیغات خلاقانه» و «بازاریابی پارتیزانی».
خب بازاریابی پارتیزانی چه بنیادین دارد؟ چگونه است؟ چگونه خلاقیتم در راستای بازاریابی پارتیزانی باشد؟
با Modir TV به اتفاق باشید:
1) بازاریابی پارتیزانی چگونه خلق شد؟
کتاب بازاریابی پارتیزانی، تالیف Jay Conrad
کتاب بازاریابی پارتیزانی، تالیف Jay Conrad
پدر دانش بازاریابی پارتیزانی، «جی کنراد لوینسون» است که در سال 1984 کتابی با نام «بازاریابی پارتیزانی» را چاپ کرد که در آن ضمن معرفی این روش، تمرکزش را بر این سوژه گذاشت که چطور یک شرکت کوچک میتواند با بودجه کم، با شرکتهای بزرگتر رقابت کند.
2) تعریف بازاریابی پارتیزانی یا چریکی
استفاده از استراتژیهایی ارزان و خلاقانه و با استفاده از ابزارهایی غیر معمول، در جهت پیشبرد اهداف بازاریابیمان.
3) تفاوت بازاریابی سنتی و چریکی
اصلیترین تفاوت این دو در تاکتیکهای آنهاست که در مورد بازاریابی چریکی بر این موارد پافشاری زیادی دارد:
خلاقیت
روابط خوب
رضایت
اصول بازاریابی پارتیزانی
از جمله اصلیترین تفاوتهای بازاریابی پارتیزانی با سایر روشهای بازاریابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نبود مشکل کمبود بودجه: در بازاریابی پارتیزانی، بر خلاف سایر روشها، کمبود بودجه را میتوان با خلاقیت بیشتر، تفکر اغلب و کوشش اغلب حل نمود.
نبود طریق آزمون و خطا: در بازاریابی چریکی، ما چیزی به نام «آزمون و خطا» نداریم! همه چیز بایستی بر مبنای آمارگرفتن و ارقام باشد.
تمرکز بر مشتریان فعلی: در این روش، بیشتر از این که تمرکزمان بر جذب مشتری جدید باشد، بر مشتریان کنونی (یا دست کم کسانی که ما را میشناسند) تمرکز میکنیم.
عدالت بین کسب و کارهای حقیر و بزرگ: میزان اثربخشی بازاریابی پارتیزانی برای کسب و کارهای حقیر و بزرگ، هیچ فرقی ندارد (و یا دست کم تفاوت محسوسی ندارد).
سود به جای فروش: معیار ارزیابی بازاریابی چریکی، میزان مثبت شدن شیب دیاگرام سود کمپانی (نه فروش لحظهای)، میباشد.
در بازاریابی پارتیزانی (Guerrilla Marketing) کوشش میکنیم تا چارچوب ذهنی مخاطب را شکسته، و پیام خویش را به او برسانیم.
انواع بازاریابی پارتیزانی + مثال بازاریابی پارتیزانی
طبق دادههای ثانویه به دست آمده توسط شرکتهای پرکار در گویه بازاریابی چریکی، 11 روش مختلف برای بازاریابی پارتیزانی تعریف شده است که هدف همهی آنها به کارگیری بازاریابی پارتیزانی و تکنیکهای روان شناختی آن، در راستای تحقق اهداف بازاریابی و بهرهگیری هر چه بیشتر از رسانههای آفلاین میباشد.
نکتهای که باید بدانید این است که اغلب این روشها کوشش میکنند تا با به کارگیری بازاریابی اینترنتی و انواع روشها و رسانههای آن (مثل بازاریابی شبکههای اجتماعی)، بازدهی بازاریابی پارتیزانی شما را هر چقدر که میشود افزایش دهند.
1) Astroturfing
بازاریابی چریکی در ایران
روشیست که در آن از طریق یک سری بلاگهای مردمی (که در ریشه-بن-بیخ مردمی نیستند و مالک آنها کمپانی ماست)، در باره کمپینی که برگزار کردهایم گفتگو میشود، اخبار آن بازنشر میشود و به طور کلی منظورمان این است که Viral میشود.
مثال: آپارات کمپینی را راهاندازی کرد که در ترافیک بعضی از اتوبانهای تهران، به روشی خلاقانه ملت را دعوت به فیلم دیدن از راه وبسایت فیلمیو نمود. این اتفاق را بسیاری از رسانههای اینترنتی و غیر اینترنتی به صورت تازه منتشر کردند و بسیاری از ملت (بسیار بیشتر از کسانی که در آن اتوبان بودند!) از آن آگاه شدند.
این روش بسیار شبیه Press Release یا ریپورتاژ آگهی میباشد، با این تفاوت که معمولا در ریپورتاژ آگهی، در ابتدای نوشتار نوشته میشود که:
این نوشتار یک ریپورتاژ آگهیست و ما هیچ مسئولیتی در قبال صحت و عدم صحت اطلاعات آن نداریم!
ولی شما میخواهید که این اتفاق به چهره کاملا طبیعی رخ دهد، پس آغاز بحثش را در بلاگهایی که برای خودتان است (و ترجیحا کسی نمیداند که برای خودتان است) راه بیندازید، لغایت پس از آن گواه وایرال شدن آن در رسانههای دیگر باشید.
2) بازاریابی ویروسی (Viral Marketing)
چند وقت پیش شیپور (اپلیکیشن ثبت آگهی کالا و خدمات و املاک و…) یک کمپین بامزه گذرگاه انداخت که مثلا در یک بیلبورد، عکس یک فرغون دست دوم را گذاشته بودند و کنارش اتیکت بها (!) و در یک گوشه بیلبورد هم لوگو و شعار شیپور درج شده بود.
این کمپین را خیلیها در بیلبوردهای خیابان دیدند اما چند مساوی این افراد، کسانی از این کمپین آگاه شدند که عضو کانالهای تلگرامی و پیجهای اینستاگرامی سرشناس بودند (مثل مملکته، توییتر فارسی، گیزمیز، فلان و…).
حتی بعضی از این پیجها شوخیهایی هم با این کمپین کردند و مثلا با فتوشاپ، عکس آبشخور (!) و چند تا کالای خندهدار دیگر را گذاشتند و چکیده کلی کس درگیر این کمپین شدند!
بازاریابی چریکی در ایران
بیلبورد تبلیغاتی شیپور
مقاله مرتبط: بازاریابی ویروسی (Viral Marketing) چیست؟
3) بازاریابی دهان به دهان
در این روش، ملت در مورد یک کالا یا یک خدمات یا یک برند، به همدیگر آگاهی میدهند. فرد به فرد. ربطش به بازاریابی پارتیزانی چیست؟ این مکالمه را بین دو نفر ببینید، خودتان دستگیرتان میشود:
+ اون تبلیغ جاروبرقیه رو دیدی (دیدهای؟) درون اتوبان فلان؟
– نه… خب؟
+ هیچی وارد تونل که میخواستی بشی، یه جوری طراحی کرده بودن که تصور داری میری تو لوله جاروبرقی! بالاشم بیلبورد شرکته بود.
– چجوری یعنی؟
+ بزار عکسشو سرچ کنم… ایناهاش
– آها! هههه باحال بود. کدوم شرکته؟
+ برند Miele
مثال بازاریابی چریکی برند Miele
بازاریابی چریکی برند Miele
مقاله مرتبط: بازاریابی دهان به دهان (WOM) چیست؟
4) تبلیغ در بستهبندی دستمال کاغذی (Tissue-Packing Advertising)
این هم گونه دیگری از بازاریابی پارتیزانیست که نخستین بار ژاپنیها متعلق به بهرهگیری کردند. البته دستمال کاغذی برای این شیوه یک نمونه است، شما میتوانید از چاپ بر روی کبریت، بلیط مسابقه فوتبال و… نیز استفاده کنید.
تبلیغ در بستهبندی دستمال کاغذی بدست مک دونالد
تبلیغ در بستهبندی دستمال کاغذی بدست مک دونالد
5) بیلبورد تبلیغاتی رایگان!
پوسترها و بنرهای مختلفی هستند که در بسیاری از اماکن میتوانید آنها را نصب کنید و پولی هم بابت آنها نپردازید. از این روش میتوانید برای بازاریابی پارتیزانی خود کاربرد کنید. مردم حتما که نباید خلاقیت شما را در بیلبورد اتوبان همت ببینند! کلی حصار و تیر چراغ برق و… در این شهر موجود است!
بازاریابی چریکی یا بازاریابی پارتیزانی
6) بازاریابی محیطی
در این روش بازاریابی، اغلب تمرکزمان بر این است که چیزی را در محیط بیرون، یک جوری به دامنه کسب و کارمان ربط بدهیم. مثالها را ببینید لغایت بهتر متوجه شوید:
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی
بازاریابی چریکی به سخیف بازاریابی محیطی بدست آدیداس
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی
بازاریابی چریکی به سخیف بازاریابی محیطی بدست یک شرکت تولیدکننده شامپوی سگ
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی
بازاریابی چریکی به سبک بازاریابی محیطی بدست KitKat
7) بازاریابی حضوری
این طریق دقیقا همان اصول بازاریابی محیطی را دارد (البته اگر به صورت بازاریابی پارتیزانی بخواهیم اجرایش کنیم، وگرنه به طور کلی با همدیگر فرق دارند)، با این تفاوت که در این روش، به نوعی کوشش میکنیم تا بستگی بهتر و نزدیکتری را بین محصول و مخاطب برقرار کنیم. مثالها را ببینید، در هر کدام از آنها بیننده مالکیت آن کالا را میتواند دانستن کند، درک کند، لمس کند…
8) تعویض (Alternative Marketing)
در این طریق کوشش میکنیم تا به روشی خلاقانه، محصولمان را جایگزین یک اِلِمانی در خیابان یا اتوبان یا حصار خانه ها و… کنیم؛ به نحوی که این جایگزینی، هویت فرآورده یا خدمات ما را نشان دهد.
مثال1: در این جا دوراسل (شرکت تولید کننده باتری) به گونهای خلاقانه باتری (محصول) خویش را جایگزین یک المانی در پله برقی کرده است، که استعمال محصولش (برقرسانی) را نشان دهد: